Historia Cyfronetu

Wprowadzenie

Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH powstało w 1973 roku. Podwaliny Centrum dało Kolegium Rektorów Szkół Wyższych Krakowa, które wystąpiło w roku 1971 z wnioskiem do władz państwowych o zakupienie nowoczesnego, dużego i wielodostępowego komputera dla potrzeb krakowskiego środowiska naukowego i utworzenie międzyuczelnianego centrum komputerowego. Formalnie Centrum zostało powołane 23 marca 1973 roku przez Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki pod nazwą Środowiskowe Centrum Obliczeniowe CYFRONET-KRAKÓW (pełna treść zarządzenia w sprawie powołania Cyfronetu). Pod tą nazwą Centrum funkcjonowało do roku 1992, kiedy to zostało przemianowane na Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET-KRAKÓW. Kolejna zmiana nazwy nastąpiła w grudniu 1998 roku. ACK CYFRONET-KRAKÓW przekształcono w Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET Akademii Górniczo-Hutniczej (ACK CYFRONET AGH). Centrum, będące od roku 1999 wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo jednostką Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie, jest obecnie jednym z największych centrów superkomputerowych i sieciowych w Polsce.

Ważniejsze wydarzenia

2025

• Uruchomiono nową wersję strony internetowej ACK Cyfronet AGH.
• Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w zakresie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC JU) wybrało konsorcjum kierowane przez ACK Cyfronet AGH do utworzenia Gaia AI Factory – nowoczesnej fabryki sztucznej inteligencji w Polsce.
• Trzy superkomputery z Cyfronetu (Helios GPU, Athena i Helios CPU) na liście TOP500 (edycja czerwcowa), odpowiednio na miejscach 85, 246 i 386.
• W siedzibie ACK Cyfronet AGH podpisano list intencyjny dotyczący współpracy pomiędzy Miastem Kraków a Akademią Górniczo-Hutniczą dot. budowy Cyfrowej tarczy Krakowa.
• Marek Magryś został mianowany p.o. Dyrektora ACK Cyfronet AGH.
• Rozpoczęto realizację projektów: KMD4EOSC, SAGE, DARE SGA 1, EOSC Data Commons, LAIF Service Center, DVPS, HIVE AI, DRC AI, UNCAN-Connect.

2024

• Na mocy audytu przeprowadzonego przez Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S. A., w dn. 30 grudnia 2024 roku Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH otrzymało certyfikat zgodności z normą PN-EN ISO/IEC 27001:2023-08 (ISO 27001).
• Helios GPU (89 760 rdzeni, 30,44 PFlops) po raz 1. i 2. na liście TOP500: 55 miejsce (edycja czerwcowa), 69 miejsce (edycja listopadowa).
• Athena (6 144 rdzenie, 7,7 PFlops) po raz 5. i 6. na liście TOP500: 177 miejsce (edycja czerwcowa), 212 miejsce (edycja listopadowa).
• Helios CPU (75 264 rdzenie, 3,35 PFlops) po raz 2. i 3. na liście TOP500: 305 miejsce (edycja czerwcowa), 348 miejsce (edycja listopadowa).
• Ares (37 824 rdzenie, 4 PFlops) po raz 7. i 8. na liście TOP500: 442 miejsce (edycja czerwcowa), 490 miejsce (edycja listopadowa).
• Cztery superkomputery z Cyfronetu (Helios GPU, Athena, Helios CPU i Ares) ponownie na liście TOP500 (edycja listopadowa).
• Helios GPU zajmuje 3 miejsce na liście Green500 (edycja czerwcowa).
• Po raz pierwszy w historii polskiej informatyki cztery superkomputery z jednego polskiego centrum obliczeniowego (Helios GPU, Athena, Helios CPU i Ares) na liście TOP500 (edycja czerwcowa).
• Cyfronet udostępnił zasoby obliczeniowe dwóch najszybszych aktualnie superkomputerów w Polsce – Heliosa i Atheny – do stworzenia Bielika – polskiego modelu językowego.
• Rozpoczęto realizację projektów: Meetween, EOSC Beyond, EPICURE, FFplus, PLGrid ICON i EPOS ON.

2023

• Cyfronet AGH uhonorowany nagrodą Polonia Minor.
• Helios (w trakcie instalacji) po raz 1. na liście TOP500: 290 miejsce (edycja listopadowa).
• Ares (37 824 rdzenie, 4 PFlops) po raz 5. i 6. na liście TOP500: 362 miejsce (edycja czerwcowa), 403 miejsce (edycja listopadowa).
• Athena (6 144 rdzenie, 7,7 PFlops) po raz 3. i 4. na liście TOP500: 123 miejsce (edycja czerwcowa), 154 miejsce (edycja listopadowa).
• Uroczyste obchody 50-lecia Cyfronetu.
• Rozpoczęto realizację projektów: DOME, EuroCC 2, EUreka3D, PIONIER-Q.

2022

• Uruchomiono superkomputer Athena o mocy obliczeniowej 7,7 PFlops.
• Po raz pierwszy w historii polskiej informatyki trzy superkomputery z jednego polskiego centrum obliczeniowego (Athena, Ares i Prometheus) na liście TOP500.
• Prometheus (53 748 rdzeni, 2,65 PFlops) po raz 15-ty na liście TOP500: 475 miejsce (edycja czerwcowa).
• Ares (37 824 rdzenie, 4 PFlops) po raz 3-ci i 4-ty na liście TOP500: 290 miejsce (edycja czerwcowa) i 323 miejsce (edycja listopadowa).
• Athena (6 144 rdzenie, 7,7 PFlops) po raz 1-szy i 2-gi na liście TOP500: 105 miejsce (edycja czerwcowa) i 113 miejsce (edycja listopadowa).
• Inauguracja superkomputera LUMI.
• Rozpoczęto realizację projektów: EDITH, EUMaster4HPC, FAIRCORE4EOSC, EuroScienceGateway, InterTwin, DT-GEO i Geo-INQUIRE.

2021

• Uruchomiono superkomputer Ares o mocy obliczeniowej 4 PFlops.
• Prometheus (53 748 rdzeni, 2,65 PFlops) po raz 13-ty i 14-ty na liście TOP500: 373 miejsce (edycja czerwcowa) i 440 miejsce (edycja listopadowa).
• Ares (37 824 rdzenie, 4 PFlops) po raz 1-szy i 2-gi na liście TOP500: 216 miejsce (edycja czerwcowa) i 267 miejsce (edycja listopadowa).
• Uruchomiono nową wersję strony internetowej ACK Cyfronet AGH.
• Rozpoczęto realizację projektów EuroHPC PL, PIONIER-LAB, KMD3, EGI ACE i EOSC Future.

2020

• Wśród strategicznych infrastruktur wpisanych w styczniu 2020 r. na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej znajdują się dwa przedsięwzięcia zgłoszone przez ACK Cyfronet AGH jako inicjatora i koordynatora konsorcjum PLGrid:
• Narodowa Infrastruktura Superkomputerowa dla EuroHPC,
• Narodowa Infrastruktura Chmurowa PLGrid dla EOSC.
• Prometheus (53 748 rdzeni, 2,65 PFlops) po raz 11-ty i 12-ty na liście TOP500: 288 miejsce (edycja czerwcowa) i 324 miejsce (edycja listopadowa).
• Superkomputer Prometheus wspomaga naukowców w walce z koronawirusem COVID-19.
• Rozpoczęto realizację projektów EPOS PL +, EPOS SP, PROTEUS-RS i EUROCC.

2019

• Cyfronet reprezentuje Polskę w konsorcjum LUMI, złożonym z ośmiu krajów, które będą wspólnie budować jeden z najszybszych europejskich superkomputerów.
• Superkomputer Prometheus (2,4 PFlops) po raz 9-ty i 10-ty na liście TOP500: 174 miejsce (edycja czerwcowa) i 241 miejsce (edycja listopadowa).
• Prezentacja Cyfronetu na stoisku wystawowym w trakcie konferencji ISC'19.
• Cyfronet udostępnia nowy system obliczeniowy dla badań z użyciem metod sztucznej inteligencji o mocy ponad 4 PFlops dla operacji tensorowych i 256 TFlops dla standardowych obliczeń.
• Rozpoczęto realizację projektów PRACE-LAB, PRACE-6IP, SANO, EOSC-Synergy i EOSC Enhance.

2018

• Superkomputer Prometheus (2,4 PFlops) po raz 7-my i 8-my na liście TOP500: 103 miejsce (edycja czerwcowa) i 131 miejsce (edycja listopadowa).
• Rozpoczęcie realizacji projektów EOSC-Hub i PRIMAGE.

2017

• Dalszy dynamiczny rozwój, w tym powstanie 6 nowych laboratoriów.
• Superkomputer Prometheus po raz 5-ty i 6-ty na liście TOP500: 71 miejsce (edycja czerwcowa) i 77 miejsce (edycja listopadowa).
• Rozpoczęto realizację projektów: Sat4Envi, Gliomed, EPOS-PL oraz eXtreme DataCloud.

2016

• Superkomputer Prometheus po raz 3-ci i 4-ty na liście TOP500: 48 miejsce (edycja czerwcowa) i 59 miejsce (edycja listopadowa).

2015

• Po rozbudowie do 53568 rdzeni superkomputer Prometheus zajmuje rekordowe 38 miejsce na liście TOP500 (edycja listopadowa).
• Uruchomienie superkomputera Prometheus (41472 rdzenie), który na liście TOP500 zajmuje wysokie 49 miejsce (edycja lipcowa).
• Superkomputer Zeus po raz 11-ty i 12-ty wśród najszybszych komputerów na liście TOP500: 269 miejsce (edycja lipcowa) i 386 miejsce (edycja listopadowa).
• Po raz pierwszy w historii polskiej informatyki dwa superkomputery z jednego ośrodka znalazły się jednocześnie na liście TOP 500.
• Oddanie do użytku nowego, zapasowego centrum danych.
• Rozpoczęcie realizacji projektów: INDIGO-DataCloud, EGI-Engage, EPOS-IP oraz PRACE 4IP.

2014

• Superkomputer Zeus po raz 9-ty i 10-ty na liście TOP500: 175 miejsce w edycji czerwcowej oraz 211 miejsce w edycji listopadowej.
• ACK Cyfronet AGH, koordynator, rozpoczął realizację projektów będących kolejnymi etapami realizacji Programu PL-Grid, w ramach którego kontynuowane są prace nad rozwojem Infrastruktury PL-Grid:
• Dziedzinowe Usługi Nowej Generacji w Infrastrukturze PLGrid dla Polskiej Nauki - PLGrid NG
• Centrum Kompetencji w Zakresie Rozproszonych Infrastruktur Obliczeniowych Typu Gridowego – PLGridCore
• Oddanie do użytku nowej Hali Maszyn.

2013

• Superkomputer Zeus po raz 7-my i 8-my na liście TOP500: 113 miejsce w edycji czerwcowej oraz 145 miejsce w edycji listopadowej.
• Po rozbudowie do 25468 rdzeni, superkomputer Zeus osiągnął teoretyczną moc obliczeniową 374 TFlops.
• Wmurowanie kamienia węgielnego pod nową halę maszyn.
• Rozpoczęcie budowy nowej hali komputerowej ACK CYFRONET AGH.
  
• Wybicie pamiątkowego medalu z okazji jubileuszu 40-lecia Centrum.

2012

• Superkomputer Zeus po raz 5-ty i 6-sty na liście TOP500: 89 miejsce w edycji czerwcowej oraz 106 miejsce w edycji listopadowej.
• W teście SPECint_rate_base2006 klaster "Zeus-vSMP" osiągnął wartość 13600, co było trzecim wynikiem na świecie i najlepszym w Europie.
• W kwietniu, ScaleMP, wiodący dostawca wirtualnych rozwiązań dla superkomputerów, ogłosił "Zeusa-v-SMP" największym systemem v-SMp w Europie.
• ACK Cyfronet AGH, koordynator, rozpoczął realizację projektu Dziedzinowo zorientowane usługi i zasoby infrastruktury PL-Grid dla wspomagania Polskiej Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej – PLGrid Plus. Projekt jest kolejnym etapem realizacji Programu PL-Grid, w ramach którego kontynuowane są prace nad rozwojem infrastruktury PL-Grid.

2011

• ACK Cyfronet AGH inwestuje w rozbudowę infrastruktury Miejskiej Sieci Komputerowej. Na potrzeby MSK dostępny jest 26 kilometrowy rurociąg, łączący m.in Centrum z granicami Krakowa.
• Pozyskanie nowych połączeń światłowodowych, pozwalających na utworzenie alternatywnych ścieżek komunikacyjnych do krajowej sieci kręgosłupowej. Krakowska Miejska Sieć Komputerowa jest połączona z akademicką siecią komputerową PIONIER w kierunku Katowic, Bielska-Białej, Warszawy i Rzeszowa (cztery kierunki sieci kręgosłupowej) łączami o przepływności 2 x 10 Gbps.
• Superkomputer Zeus znalazł się na 80 miejscu listy TOP500 najszybszych superkomputerów na świecie.
• Całkowita pojemność zasobów dyskowych Centrum przekroczyła 2PB.
• Wdrożono wydajny sieciowy system współdzielenia plików dla infrastruktury obliczeniowej, bazujący na rozwiązaniach firmy Hitachi Data Systems.

2010

• Na opublikowanej liście TOP500 zainstalowany w ACK Cyfronet AGH Superkomputer Zeus znalazł się na 161 miejscu (po rozbudowie do 9544 rdzeni Intel Xeon).
• Przedstawiciel Cyfronetu został wybrany do prestiżowego, 7-osobowego grona Executive Board EGI (Europejskiej Inicjatywy Gridowej).

2009

• ACK Cyfronet AGH, koordynator, rozpoczął realizację projektu Infrastruktura Informatycznego Wspomagania Nauki w Europejskiej Przestrzeni Badawczej – PL-Grid.

2008

• Rozbudowa konfiguracji superkomputera SGI Altix 3700 do 1,5 TFlops.
• Rozpoczęła się eksploatacja łącz sieci szkieletowej MSK w technologii 10 Gbps Ethernet.
• Instalacja superkomputera Zeus (HP Cluster Platform 3000 BL), posiadającego 2048 rdzeni.

2007

• Instalacja superkomputera SGI Altix 4700 z modułem akceleracyjnym SGI RASC.
• Instalacja dwóch szaf serwerów IBM BladeCenter HS21 (6,2 TFlops).
• Instalacja macierzy dyskowej HP EVA 8100.
• Utworzenie Konsorcjum PL-Grid. Działania Konsorcjum mają na celu utworzenia w pełni funkcjonalnej gridowej infrastruktury obliczeniowej na potrzeby środowisk naukowych. Obejmuje ona nie tylko zasoby obliczeniowe o wielkich mocach, ale także niezbędną pamięć masową, czy też dedykowane narzędzia umożliwiające projektowanie i uruchamianie aplikacji naukowych w rozproszonych zasobach obliczeniowych.

2006

• Instalacja superkomputera SGI Altix 3700 (Baribal) o teoretycznej mocy obliczeniowej 0,8 TFlops.
• Instalacja macierzy dyskowej HP Storage Works EVA 8000.

2005

• Instalacja macierzy dyskowej HP Storage Works XP12000.

2004

• ACK CYFRONET AGH zaczyna uczestniczyć w projektach EU FP6.

2003

• Instalacja pierwszego w Polsce komputera HP Integrity SuperDome.

2002

• Instalacja komputera RackSaver PC w ramach projektu CROSSGRID.
• ACK CYFRONET AGH, koordynator, rozpoczął realizację projektu CROSSGRID.

2001

• ACK CYFRONET AGH zaczyna uczestniczyć w projektach EU FP5.

1998

• Instalacja komputera SGI Origin2000 w ACK CYFRONET AGH.

1997

• Uruchomienie podsieci komunikacyjnej ATM w Miejskiej Sieci Komputerowej.
• Przyłączenie Centrum do krajowej sieci POL-34.

1996

• Komputer Exemplar SPP1600/XA został umieszczony na liście TOP500.
• Instalacja pierwszej automatycznej biblioteki taśmowej ATL 2640.

1994

• Uruchomienie połączenia internetowego z Warszawą o prędkości 2 Mb/s.

1991

• Convex 120 – pierwszy komputer wektorowy w Europie Środkowo-Wschodniej.
• Pierwsze internetowe połączenie międzymiastowe z Warszawą.
• Początek budowy Miejskiej Sieci Komputerowej w Krakowie.

1990

• Instalacja pierwszego w Krakowie węzła sieci EARN/BITNET (komputer IBM 4381).

1975

• Instalacja komputera CDC CYBER 72 w Centrum.

1973

• Powstanie CYFRONETu (Środowiskowe Centrum Obliczeniowe CYFRONET-KRAKÓW): Zarządzenie Nr 28/Org/73 Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki z dnia 23 marca 1973 r. w sprawie utworzenia Środowiskowego Centrum Obliczeniowego "CYFRONET" wraz z załącznikiem: STATUT ŚRODOWISKOWEGO CENTRUM OBLICZENIOWEGO "CYFRONET" - KRAKÓW. Dziennik Urzędowy Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki 1973, Nr 8, poz. 85, s. 17-19