Cyfronet w przedsięwzięciach wpisanych na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej
Wśród strategicznych infrastruktur wpisanych w styczniu 2020 r. na Polską Mapę Infrastruktury Badawczej znajdują się dwa przedsięwzięcia zgłoszone przez ACK Cyfronet AGH jako inicjatora i koordynatora konsorcjum PLGrid: Narodowa Infrastruktura Superkomputerowa dla EuroHPC oraz Narodowa Infrastruktura Chmurowa PLGrid dla EOSC.
Narodowa Infrastruktura Superkomputerowa dla EuroHPC - EuroHPC PL
jednostka prowadząca: Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH
Przedsięwzięcie ma na celu realizację badań naukowych poprzez budowę i udostępnienie polskiej nauce zasobów superkomputerowych umożliwiających przeprowadzanie obliczeń wielkiej skali, wpisujących się bezpośrednio w ramy międzynarodowej inicjatywy EuroHPC – European High-Performance Computing opublikowanej w komunikacie Komisji Europejskiej. Inicjatywa EuroHPC ma za zadanie utworzenie europejskiego systemu komputerów dużej mocy klasy eksaskalowej, unikatowych na skalę światową, zbudowanych w oparciu o technologie rozwijane w Europie. Moc obliczeniowa dostarczana przez superkomputery jest fundamentalnym składnikiem potrzebnym do prowadzenia badań naukowych w wielu dziedzinach, znacznie przyspieszającym oraz obniżającym koszty procesów badawczych.
EuroHPC PL jest polskim elementem inicjatywy EuroHPC. Celem projektu jest budowa specjalistycznej infrastruktury ogólnego przeznaczenia na potrzeby obliczeń wielkoskalowych umożliwiającej podejmowanie wyzwań badawczych w kluczowych z punktu widzenia polskiego społeczeństwa, środowiska naukowego i gospodarki. EuroHPC PL udostępni hybrydową infrastrukturę obliczeniową, której trzon - superkomputery zostaną wsparte akceleratorami kwantowymi i neuromorficznymi. Projekt zakłada wytworzenie rozbudowanego katalogu łatwo dostępnych usług związanych ze skalowaniem oprogramowania naukowego, wsparciem wieloaspektowego modelowania i prowadzeniem badań w oparciu o obliczenia dużej mocy i obliczenia kwantowe.
Więcej na temat EuroHPC PL na stronie: https://eurohpc.pl.
Narodowa Infrastruktura Chmurowa PLGrid dla EOSC
jednostka prowadząca: Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH
W przedsięwzięciu EOSC "Narodowa Infrastruktura Chmurowa PLGrid dla EOSC" ACK Cyfronet AGH pełni rolę koordynatora oraz dostarcza infrastrukturę obliczeniową Komputerów Dużej Mocy wraz z zasobami systemów pamięci masowej na potrzeby prowadzenia prac badawczych w ramach tej inicjatywy.
Celem przedsięwzięcia są badania naukowe prowadzone na zbudowanej infrastrukturze chmurowej dla rozwiązań odpowiadających na aktualne i przyszłe potrzeby polskiego społeczeństwa, środowiska naukowego i gospodarki. Zakres tych badań obejmuje m.in. dane, infrastruktury i platformy ich przetwarzania, efektywne algorytmy i ich aplikacje do rozwiązywania określonych potrzeb. Zatwierdzony przez Komisję Europejską Program Europejskiej Chmury dla Otwartej Nauki (ang. European Open Science Cloud, EOSC) to projekt federacyjnego, globalnie dostępnego i multidyscyplinarnego środowiska, w którym naukowcy, innowatorzy, firmy oraz całe społeczeństwo będą publikować, wyszukiwać, wykorzystywać i wielokrotnie używać zgromadzonych danych, narzędzi, oprogramowania, publikacji i innych rezultatów prac na potrzeby badań.
Jednym z rozwiązań technologicznych budujących przyszły EOSC jest dostarczona przez Laboratorium Technologii Chmurowych Cyfronetu autorska platforma OneData. Jej główną rolą jest zapewnienie przejrzystego i bezpiecznego dostępu do danych w rozproszonym środowisku chmurowym – w sposób wieloprotokołowy (w tym POSIX, CDMI i HTTP). Dodatkowo platforma umożliwia łatwe udostępnianie baz danych oraz zarządzanie metadanymi.
W 2019 roku w ramach projektu EOSC-Hub, będącego jednym z kamieni milowych EOSC, Laboratorium Przetwarzania Danych Cyfronetu zbudowało Portal EOSC wraz z katalogiem Marketplace. Portal pozwala dostawcom, którymi są europejskie e-infrastruktury i infrastruktury badawcze, promować swoje usługi i w ten sposób powiększać grono potencjalnych użytkowników. Z drugiej strony, badacze otrzymują nie tylko dostęp do różnorodnych zasobów, ale również wsparcie bezpośrednio od dostawców.
Z kolei Marketplace jest wygodnym katalogiem usług z zakresu obliczeń, przechowywania danych i zarządzania nimi, przetwarzania i analizy danych, bezpieczeństwa i szkoleń. Przy użyciu wyszukiwarki z praktycznymi filtrami użytkownicy mogą szybko znaleźć usługi spełniające ich naukowe potrzeby.
Więcej na temat EOSC: https://www.eosc-portal.eu/
Inne inicjatywy z listy wspierane przez Cyfronet bezpośrednio (udział w konsorcjum) lub pośrednio (poprzez zasoby obliczeniowe):
- CCB – Centrum Cyklotronowe Bronowice, koordynator: Instytut Fizyki Jądrowej im. H. Niewodniczańskiego PAN w Krakowie,
- CTA – Cherenkov Telescope Array (Obserwatorium astronomii gamma TeV), koordynator: Uniwersytet Jagielloński,
- EPOS – System Obserwacji Płyty Europejskiej, koordynator: Instytut Geofizyki PAN,
- ESS – Europejskie Źródło Spalacyjne, koordynator: Instytut Fizyki Jądrowej im. H. Niewodniczańskiego PAN w Krakowie,
- KMD – Krajowy Magazyn Danych. Uniwersalna infrastruktura dla składowania i udostępniania danych oraz efektywnego przetwarzania dużych wolumenów danych w modelach HPC, BigData i sztucznej inteligencji, koordynator: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN,
- PIONIER-LAB – Krajowa Platforma Integracji Infrastruktur Badawczych z Ekosystemami Innowacji, Innowacji, koordynator: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN,
- POLFAR – Radio interferometr o niskiej częstotliwości. Rozwój systemu: LOFAR 2.0, 2.0, koordynator: Uniwersytet Jagielloński,
- PRACE – Współpraca w zakresie zaawansowanych obliczeń w Europie, Europie, koordynator: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN,
- SOLARIS – Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego, koordynator: Uniwersytet Jagielloński,
- Virgo – obserwatorium fal grawitacyjnych, koordynator: Instytut Matematyczny PAN.
ACK Cyfronet AGH pełni rolę koordynatora w przedsięwzięciach wpisanych na PMIB: EOSC i EuroHPC, jest także członkiem konsorcjów realizujących programy wpisane na PMIB: CTA, EPOS, KMD, PIONIER-LAB, PRACE i Virgo, a dodatkowo dostarcza infrastrukturę obliczeniową Komputerów Dużej Mocy wraz z zasobami systemów pamięci masowej oraz infrastrukturę informatyczną Miejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej w Krakowie (MAN) na potrzeby prowadzenia prac badawczych w innych projektach PMIB.
Pełna lista Infrastruktur Badawczych jest dostępna na stronie MEiN.